Me afrimin e Forumit të Dytë Gjyqësor për Barazinë Gjinore dhe Ballkanin Perëndimor, ne po shqyrtojmë masat e Kosovës në luftën kundër dhunës dhe diskriminimit me bazë gjinore. Në një intervistë me Mejreme Memajn, Ushtruese e Detyrës së Presidentes së Gjykatës Supreme të Kosovës dhe anëtare e Kampionëve Gjinorë në Rrjetin Gjyqësor (Rrjeti GCJ), ajo theksoi sfidat me të cilat përballet vendi dhe rëndësinë e institucioneve të drejtësisë për trajtimin e dhunës me bazë gjinore.
Ende nevojiten hapa vendimtarë për trajnimin e sfidave të vazhdueshme lidhur me dhunën me bazë gjinore në Kosovë. Qasja në shërbimet e kujdesit shëndetësor, konsultimet ligjore dhe ndihma financiare për viktimat mbetet e kufizuar, duke çuar në ndjenjat e izolimit dhe braktisjes.
“Kosova, ashtu si komuniteti ndërkombëtar, është e angazhuar në mënyrë aktive në përpjekjet për të luftuar dhunën me bazë gjinore. Megjithatë, pavarësisht përpjekjeve për të luftuar dhe parandaluar këtë dhunë, Kosova vazhdon të përballet me sfida. Ndër sfidat kryesore është mungesa e qasjes në shërbimet e kujdesit shëndetësor, konsultime ligjore dhe ndihma financiare për viktimat. Si pasojë, viktimat mund të ndihen të izoluara dhe të braktisura nga shoqëria dhe sistemi i drejtësisë. Një nga arsyet kryesore që gratë kosovare hezitojnë të raportojnë dhunën është natyra patriarkale e shoqërisë, ku tradicionalisht besohet se gratë duhet t’i nënshtrohen burrave të tyre”, shpjegoi gjyqtarja Memaj.
Për të realizuar ndryshime kulturore, Mejreme Memaj thekson domosdoshmërinë e ndërgjegjësimit dhe edukimit të publikut për dhunën me bazë gjinore.
“Nëse duam ta ndryshojmë këtë kulturë, është i nevojshëm ndërgjegjësimi dhe edukimi i publikut për këtë problem. Kjo mund të kontribuojë për rritjen e ndërgjegjësimit në lidhje me respektimin e të drejtave të grave. Për mua, si grua dhe gjyqtare, është thelbësore që institucionet e drejtësisë, përfshirë policinë, prokurorinë dhe gjykatat, të trajtojnë në mënyrë të pavarur dhe të paanshme rastet e dhunës me bazë gjinore. Kjo duhet të sigurojë qasje të drejtë dhe të barabartë në drejtësi për gratë dhe burrat. Autorët e dhunës duhet të mbajnë përgjegjësi sipas ligjit. Dështimi për ta bërë këtë mund të minojë besimin e njerëzve në sistemin e drejtësisë dhe të përjetësojë kulturën e mosndëshkimit”, tha gjyqtarja Memaj.
Në fund, gjyqtarja Memaj shpjegoi se si Gjykata Supreme e Kosovës luan një rol jetik në parandalimin dhe luftën kundër dhunës me bazë gjinore.
“Në parandalimin dhe luftën kundër dhunës me bazë gjinore, si dhe paragjykimeve të mundshme në gjyqësor, Gjykata Supreme në Kosovë ka miratuar udhëzime lidhur me cilësimin ligjor dhe trajtimin e rasteve të dhunës në familje. Qëllimi është të sigurohet që rastet e dhunës në familje të trajtohen me drejtësi dhe të sigurohet qartësi në dispozitat ligjore specifike. Për më tepër, Gjykata e Lartë i kushton rëndësi të dukshme politikës së dënimit, sikurse tregohet nga miratimi zyrtar i udhëzuesit të politikës së dënimit. Si gjykatë, ne përpiqemi që të gjitha rastet, përfshirë edhe rastet e dhunës me bazë gjinore, të ndëshkohen sipas ligjit dhe t’u dërgojmë mesazhin e duhur autorëve se dhuna me bazë gjinore është e paligjshme dhe e papranueshme në shoqërinë tonë”, shpjegoi gjyqtarja Memaj.
Forumi i Dytë Gjyqësor për Barazinë Gjinore dhe Ballkanin Perëndimor do të ofrojë një platformë të rëndësishme për diskutime të mëtejshme dhe përpjekje bashkëpunuese në luftën kundër dhunës me bazë gjinore në Kosovë dhe në rajon më gjerë.
Forumi i Dytë Gjyqësor për Barazinë Gjinore dhe Ballkanin Perëndimor, një aktivitet shumë i rëndësishëm rajonal për përgjigjen gjyqësore ndaj dhunës dhe diskriminimit me bazë gjinore, është vetëm gjashtë ditë larg. Forumi organizohet nga Qendra AIRE me mbështetjen e Qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar dhe synon të trajtojë çështjen se si gjyqësori mund të trajtojë lloje të ndryshme të pabarazive gjinore në Ballkanin Perëndimor. Ky aktivitet i nivelit të lartë do të mbledhë së bashku aktorë kryesorë gjyqësorë nga rajoni dhe më gjerë, duke përfshirë përfaqësues nga Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut, përfaqësues nga institucione të rëndësishme gjyqësore rajonale dhe institucione të tjera shtetërore, akademikë dhe OJQ.